Σεμινάριο «Εκπαίδευση στο Μουσείο» *

Ο σκοπός του Σεμιναρίου «Εκπαίδευση στο Μουσείο» είναι οι εκπαιδευόμενοι:

• να συνδέσουν σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρίες και θεωρίες μάθησης με τη μουσειακή εκπαίδευση
• να ασκηθούν σε ενεργητικές-βιωματικές μεθόδους εκπαίδευσης στα μουσεία
• να αξιοποιήσουν τα μουσεία ως ένα πολύτιμο εργαλείο πολιτισμού, μάθησης, ανάπτυξης δεξιοτήτων και εξέλιξης ικανοτήτων.

Πρόκειται για το πρώτο οργανωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης ενηλίκων σε θέματα μουσειακής εκπαίδευσης, στην Ελλάδα. Ο σχεδιασμός του στηρίχτηκε στο αντίστοιχο πρόγραμμα του Wheelock College http://www.bu.edu/wheelock/ με την υποστήριξη της Μαίρης Ιατρίδη, καθηγήτριας παιδαγωγικής του Μουσείου.

Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι εκπαιδευόμενοι είναι σε θέση να σχεδιάζουν, να τεκμηριώνουν, να εφαρμόζουν και να αξιολογούν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε μουσεία και χώρους πολιτισμού.

Στα 37 χρόνια πραγματοποίησης του σεμιναρίου έχουν εκπαιδευτεί πάνω από 650 ενήλικοι διαφορετικών ειδικοτήτων και απόφοιτοί του στελεχώνουν εκπαιδευτικά τμήματα Μουσείων και πολιτιστικών φορέων, σχολεία και βιβλιοθήκες, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

* 2024-2025: το σεμινάριο είναι οργανωμένο σε τρεις αυτόνομους κύκλους

Α κύκλος: Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2024

Β κύκλος: Ιανουάριος – Μάρτιος 2025

Γ κύκλος: Απρίλιος – Ιούνιος 2025

Β΄ κύκλος: Ιανουάριος – Μάρτιος 2025

“Η έννοια της ερμηνείας στο Μουσείο- ερμηνεύοντας εκπαιδευτικά προγράμματα για διαφορετικές ομάδες κοινού“

Σκοπός του Β΄ κύκλου του σεμιναρίου είναι να εστιάσει στον ρόλο της ερμηνείας ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, στις τεχνικές και τις μεθόδους που μπορεί να επιλέξει ένας ερμηνευτής ως διαμεσολαβητής θετικής μουσειακής εμπειρίας για διαφορετικά είδη κοινού (παιδιά, έφηβοι, οικογένειες, ΑμΕΑ, 65+)

Διάρκεια:

Το σεμινάριο διάρκειας 3 μηνών περιλαμβάνει 8 τρίωρες εισηγήσεις που διεξάγονται μία φορά την εβδομάδα σε απογευματινές ώρες και 2 τρίωρες επισκέψεις σε μουσεία.

Πού και Πότε;

Το σεμινάριο διεξάγεται στο Παιδικό Μουσείο της Αθήνας και σε άλλους χώρους. Το τελικό πρόγραμμα θα ανακοινωθεί στους ενδιαφερόμενους έως τις 31.12.2024.

Ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν;

Το σεμινάριο απευθύνεται σε όλους /ες που ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν τον συναρπαστικό κόσμο της ερμηνείας στο μουσείο, μια καινοτόμο μορφή παιδαγωγικής προσέγγισης του μουσείου.

Οικονομική συμμετοχή: 400,00 ευρώ

(δίνεται 10% έκπτωση σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του συνολικού ποσού). 

Παρακαλούμε για τη συμπλήρωση της παρακάτω φόρμας

έως την Παρασκευή 10 Ιανουαρίου 2025. 

Δήλωση συμμετοχής στο https://forms.gle/fHpoNuMBtWKgssAx8

Για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινήσεις, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποστείλουν e-mail στη διεύθυνση [email protected]

---

Κάθε χρόνο δίδεται σε έναν εθελοντή / μία εθελόντρια του Μουσείου

η «Υποτροφία Κική Καραστατίρη»

για τη συμμετοχή του/της στο σεμινάριο ενηλίκων «Εκπαίδευση στο Μουσείο».

«Είπαν για το σεμινάριο…»

“Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο μου πρόσφερε μια στερεή μεθοδολογία για τα εκπαιδευτικά προγράμματα: Η εισαγωγή μια αγαπησιάρικη αγκαλιά· τα στάδια που ακολουθούν· και ο επίλογος, η δήλωση των παιδιών: “Πέρασα ωραία και θέλω να ξανάρθω!”

(Γεωργία Κακούρου-Χρόνη, απόφοιτη κύκλου 1994-1996, εκπαιδευτικός-μουσειολόγος, Διευθύντρια Κουμανταρείου Πινακοθήκης Σπάρτης (παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης)

«Η εμπειρία μου στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο ήταν αποφασιστική για την μετέπειτα επαγγελματική (και προσωπική) μου πορεία. Τη συστήνω σε όλους όσοι ενδιαφέρονται για την εκπαίδευση και τα παιδιά. 

“Η συμμετοχή μου στο σεμινάριο “Εκπαίδευση στα Μουσεία” και στο εθελοντικό πρόγραμμα του ΕΠΜ μου άνοιξε τους ορίζοντες σχετικά με τον ρόλο και τη δύναμη των μουσείων στην εκπαίδευση. Μου έδωσε τη δυνατότητα και τα εργαλεία να εφαρμόσω εκπαιδευτικές θεωρίες και πράξεις σ’ ένα περιβάλλον πιο ελεύθερο από τη σχολική τάξη, κάτι με το οποίο ήθελα να πειραματιστώ κατά τη διάρκεια των σπουδών μου ως δασκάλα δημοτικής εκπαίδευσης. Ταυτόχρονα, βοήθησε να εξελιχθεί ο τρόπος διδασκαλίας μου στην τάξη ώστε να είναι πιο διαδραστικός και ευχάριστος για όλους τους μαθητές.

Τα μουσεία όμως δεν είναι τίποτε χωρίς τους ανθρώπους που τα τρέχουν! Στο ΕΠΜ γνώρισα και έμαθα από χαρισματικούς ανθρώπους, έκανα φιλίες. Αυτό το δίκτυο μεγαλώνει και πλουτίζει με κάθε εθελοντή/ντρια και κάθε κύκλο σεμιναρίου”

(Μαρία Σερβετά, απόφοιτη κύκλου 2012-2013, Εκπαιδευτικός-Μουσειολόγος, Senior Audience Researcher (Early Years), Science Museum Group, UK)

«Η εκπαίδευση στο ΕΠΜ με έκανε να αλλάξω τρόπο δουλειάς με τα παιδιά. Παρόλο που ήμουν νηπιαγωγός (εξακολουθώ) η παιδαγωγική προσέγγιση ήταν πια διαφορετική. Ο τρόπος που δουλεύω με τα παιδιά είναι” ο τρόπος του μουσείου “. Είμαι τυχερή και ευτυχισμένη που μπόρεσα να εκπαιδευτώ στο μουσείο (από σπουδαίες δασκάλες) και να εξελιχτώ ως παιδαγωγός. Η μετέπειτα εμπειρία μου στο μουσείο ως εθελόντρια ερμηνεύτρια μου πρόσφερε την εμπειρία και την εξοικείωση με διαφορετικές ομάδες».

(Ζαχαρούλα Καλύβη, απόφοιτη κύκλου 1993-1995, νηπιαγωγός – ιδιοκτήτρια Παιδικού Σταθμού)

«Εδώ  και πάνω από 15 χρόνια εργάζομαι στον χώρο της μη τυπικής εκπαίδευσης. Σχεδιάζω και εμψυχώνω δημιουργικές δράσεις για παιδιά στη φύση, σε χώρους πολιτισμούς, στην πόλη, στο σχολείο. Γράφω ιστορίες για παιδιά, όπως επίσης γράφουμε, μαζί με τα παιδιά, ιστορίες στο πλαίσιο εργαστηρίων δημιουργικής γραφής. Όλα αυτά είναι ένα γαϊτανάκι βιωματικής και δημιουργικής μάθησης που άρχισε να ξετυλίγεται από τη στιγμή που φοίτησα στο σεμινάριο «Εκπαίδευση στο Μουσείο» του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου. Ένα σεμινάριο που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπω το παιδί, τη μάθηση, την ίδια τη ζωή τελικά. Γιατί η ζωή είναι μάθηση. Όποιος σταματά να μαθαίνει, νεκρώνεται πνευματικά. Πώς όμως διατηρούμε την ιερή περιέργεια που έχουν τα παιδιά και τους οδηγεί στην ανακάλυψη του κόσμου; Αυτό το μυστικό το μαθαίνεις στο σεμινάριο αυτό και δεν το ξεχνάς ποτέ.

Σήμερα, που το διαδίκτυο είναι ο νέος μας δάσκαλος, έχουμε περισσότερη ανάγκη από ποτέ από το βίωμα. Από το «ακούω και ξεχνώ, βλέπω και θυμάμαι, κάνω και καταλαβαίνω».

Αυτό είναι το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, αυτό είναι το σεμινάριό του που μαθαίνει να κινητοποιούμε όλες μας τις αισθήσεις για να παρατηρήσουμε, να θέσουμε ερωτήματα και να ανακαλύψουμε τις απαντήσεις. Ω! είναι ένας υπέροχος κόσμος εκεί έξω! Μόνο που ξεχάσαμε να τον παρατηρούμε. Κι εμείς και τα παιδιά.

Καιρός να θυμηθούμε τον τρόπο.»

(Ελένη Σβορώνου, απόφοιτη κύκλου 1998-2000, https://elenisvoronou.wordpress.com/ )

«Η εκπαίδευση στο ΕΠΜ βασίζεται στις αρχές της βιωματικής παιδοκεντρικής διδασκαλίας και σε συνδυασμό με την χρήση ανοιχτών ερωτήσεων δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να βιώσουν εκπαιδευτικές εμπειρίες που βασίζονται στην προϋπάρχουσα γνώση τους και στην οικοδόμηση νέας βιωμένης γνώσης. O τρόπος εκπαίδευσης των μουσειοπαιδαγωγών γίνεται επίσης βιωματικά με αποτέλεσμα να μετουσιώνεται η γνώση σε πράξη. Παραμένει ένα καινοτόμο πρόγραμμα βασισμένο σε σύγχρονα προγράμματα εκπαίδευσης»

(Έλενα Ελένη, απόφοιτη κύκλου 1995-1997, νηπιαγωγός σε ιδιωτικό νηπιαγωγείο)

«Μου άνοιξε ορίζοντες παιδαγωγικούς! κι ανθρώπινους! Και κυρίως μάθαμε να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια των ΠΑΙΔΙΩΝ!!!»

(Κωνσταντίνα Σωτηροπούλου, απόφοιτη κύκλου 1991-1993, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού. 2ο ΚΕΣΥ Δ Δ ΑΘΉΝΑΣ)

« Όταν το 1991 αποφάσισα να ξεκινήσω την εκπαίδευση του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου, δεν μπορούσα να φανταστώ τον μαγικό κόσμο που θα έμπαινα και θα ζούσα μέσα σ’ αυτόν! Η κινεζική παροιμία “ακούω και ξεχνώ, βλέπω και θυμάμαι, κάνω και καταλαβαίνω” ρίζωσε στο μυαλό και στην καρδιά μου και έγινε οδηγός σε κάθε δραστηριότητα που ασχολήθηκα έως και σήμερα. Η εμπειρίες και οι στιγμές που έζησα με τη Σοφία, την Μπέλλα και τα υπόλοιπα κορίτσια και αγόρια ήταν μοναδικές και αξέχαστες! Ελληνικό Παιδικό Μουσείο σε ευχαριστώ!»

(Όλγα Μπερδιάκη, απόφοιτη κύκλου 1991-1993, υπεύθυνη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων έκθεσης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης)

«H εκπαίδευση στο μουσείο ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία που σίγουρα με βοήθησε στη διδασκαλία και τη γενικότερη επαφή μου με τα παιδιά. Το σύνθημα “Ακούω και ξεχνώ, βλέπω και θυμάμαι, κάνω και καταλαβαίνω” ήταν δηλωτικό της βιωματικής μάθησης που εφαρμόζεται στο μουσείο. Η βιωματική λοιπόν προσέγγιση της μάθησης, η ενθάρρυνση των παιδιών στη διατύπωση απόψεων μέσω του καταιγισμού ιδεών και των ερωτήσεων ανοιχτού τύπου και ο σεβασμός στην ομάδα και τις ιδέες του κάθε παιδιού ξεχωριστά είναι αρχές που βιώθηκαν στη διάρκεια του σεμιναρίου. Ο, τι γίνεται βίωμα και έχει ευχάριστη χροιά, μεταλαμπαδεύεται…»

(Αποστολία Καφφέ, απόφοιτη κύκλου 2011-2012, δασκάλα σε δημόσιο σχολείο)

«Στην πρώτη συνάντηση του σεμιναρίου ”Εκπαίδευση στο Μουσείο” πήγα για να απορρίψω μια ακόμα οπτική που θα έβαζε στεγανά και αποστειρωμένους κανόνες στην ανάγκη των παιδιών να εξερευνήσουν, να καταλάβουν, να οικειοποιηθούν τη γνώση τους. Διαψεύσθηκα παταγωδώς! Βρέθηκα αντιμέτωπη με το βίωμα, την έμπνευση, την ελευθερία της δοκιμής, την ελευθερία των δρόμων που θα εξερευνούσα για να φτάσω στον στόχο, την ελευθερία της ”αποτυχίας” στο άγχος απόδοσης. Έμαθα κάνοντας, να έχω κι άλλες ερωτήσεις, βλέποντας, να αναζητώ κι άλλα ερεθίσματα, ακούγοντας, να ξεχνώ ό, τι με σταματούσε. Έμαθα να δυσκολεύομαι! Κράτησα τόσα εκπαιδευτικά εργαλεία, για να μη σταματήσω να παίζω με όσους διψάνε να μάθουν κάτι ακόμα. Ωρίμασα ως παιδαγωγός και άνθρωπος. Δεν κατάφερα να το απορρίψω τελικά!»

(Αγγελική Χατζή, απόφοιτη 2016-2017, Θεατροπαιδαγωγός, Εμψυχώτρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων, φιλόλογος)

«Το σεμινάριο αυτό μας άνοιξε τον δρόμο!»

(Δέσποινα Καρδογέρου, απόφοιτη κύκλου 2004-2005, θεατρολόγος – συντονίστρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων Actionaid Hellas)

Πολλά φωτεινά και χαμογελαστά πρόσωπα κι ένας μαρκαδόρος, που χρησιμεύει ως δοκάρι σε κουκλόσπιτο. Αυτό χρειάστηκε μόνο για να μου αλλάξει τελείως πορεία στη ζωή μου και την αντίληψή μου για τη μάθηση!

(Μαρίζα Τσαχάλη, απόφοιτη κύκλου 2004-2005, ψυχολόγος-συντονίστρια παρακολούθησης και αξιολόγησης δράσεων Actionaid Hellas)

Πολύτιμη εμπειρία που μου άνοιξε παράθυρο σε έναν νέο κόσμο, τον κόσμο των παιδιών μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Έμαθα να προσεγγίζω και να επικοινωνώ με τα παιδιά με έναν άλλο τρόπο. Εντυπωσιάστηκα όταν συνειδητοποίησα τις γνώσεις και τις αξίες που μπορούμε να μεταφέρουμε μέσα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Έγινα πολύ δημιουργική, γνώρισα υπέροχους ανθρώπους και έζησα αξέχαστες στιγμές σε μουσεία και βιβλιοθήκες.!

(Ελένη Πεταλά, απόφοιτη κύκλου 2014-2015, βιβλιοθηκονόμος – εργαζόμενη στην οικογενειακή επιχείρηση)

«Τα οφέλη από το σεμινάριο που παρακολούθησα εδώ και 20 χρόνια είναι πολλά και διαχρονικά…! Ο διαφορετικός τρόπος σκέψης, η βιωματική διδασκαλία, η άμεση επαφή με τα αντικείμενα και οι ποικίλοι τρόποι μάθησης αποτελούν τη βάση για ό, τι σχεδιάζω και υλοποιώ μέσα και έξω από την τάξη ή το μουσείο, σε παιδιά με ή χωρίς αναπηρίες. Η παρακολούθηση αυτού του σεμιναρίου υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη μου ως άνθρωπος και ως εκπαιδευτικός. Ελληνικό Παιδικό Μουσείο σε ευχαριστώ!!!».

Βάσω Ζώρζου, απόφοιτη 2001 – 2002, Ειδική Παιδαγωγός – εργαζόμενη σε δημόσιο σχολείο

«Το να παρακολουθήσει κάποιος (οποιασδήποτε ειδικότητας) που δουλεύει είτε με παιδιά είτε με ενήλικες ομάδες το σεμινάριο του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου είναι κατά τη γνώμη μου η καλύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσε να κάνει. Ως νηπιαγωγός απέκτησα πολύτιμα εκπαιδευτικά εργαλεία που με βοηθούν στην τάξη».

Μάγδα Αθανασίου, απόφοιτη 2016-2017, νηπιαγωγός – εργαζόμενη σε ιδιωτικό Παιδικό Σταθμό

«Το σεμινάριο προσφέρει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση, τόσο σε πρακτικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο. Για μένα ήταν μια αποκάλυψη και ένας τρόπος να διοχετεύσω τη δημιουργικότητά μου -εκτός τέχνης- με έναν τρόπο που δεν είχα φανταστεί και να ανακαλύψω έναν καινούργιο κόσμο, αυτόν των παιδιών…

Πρακτικά να αναφέρω πως ό,τι έχω κάνει μετά από την εκπαίδευση και την εργασία μου στο Μουσείο, μου έχει φανεί… «παιχνιδάκι»…!!!»

Βίβιαν Εμμανουηλίδου, απόφοιτη 2016-2017, Εικαστικός- Μουσειοπαιδαγωγός

«Το Παιδικό Μουσείο είναι για εμένα η οικογένεια που έχω επιλέξει! Το σεμινάριο «Εκπαίδευση στο Μουσείο» είναι το εργαλείο που με βοήθησε σε πολλούς τομείς της ζωής μου από τον επαγγελματικό έως τον γονεϊκό! Ένα μεγάλο ευχαριστώ για το όραμα και την αγάπη!»

Αρτεμησία Μεγάλου, απόφοιτη 2003-2004, Αρχαιολόγος

«Ερχόμενη από επιστημονικό background το πρόγραμμα της “Εκπαίδευσης στο Μουσείο” με εκπαίδευσε σε μια καινοτόμο παιδαγωγική προσέγγιση που είναι εφαρμόσιμη όχι μόνο στα μουσεία αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο εκπαιδευτικό τομέα! Τις αρχές που μου δίδαξε τις έχω εφαρμόσει σε προσέγγιση μουσείων, σε διδασκαλία επιστημών, σε μαθήματα ψηφιδωτού, σε χρήση της μαγειρικής στην εκπαίδευση. Θεωρώ ότι είναι το καλύτερο εφόδιο που απέκτησα για την εκπαιδευτική μου πορεία στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης».

Έλλη Κωβαίου, απόφοιτη 2009 – 2010, Φυσικός – Υπεύθυνη Βιωματικής και Άτυπης Εκπαίδευσης Εκπαιδευτηρίων Χατζήβεη

«Η πιο ουσιαστική και με άμεση επαφή με την πράξη εκπαίδευση που έχω παρακολουθήσει! Άλλαξε εντελώς την εικόνα μου για τον παιδαγωγό αλλά και με άλλαξε εντελώς ως εκπαιδευτικό και ως άνθρωπο. Η “Εκπαίδευση στα Μουσεία” είναι μάθηση σαν παιχνίδι, για τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι!»

Κατερίνα Μούλια, απόφοιτη 2012-2013, Φιλόλογος

«Μπορεί το σεμινάριο να ξεκινά με τίτλο “Εκπαίδευση στο Μουσείο”, αλλά γρήγορα καταλαβαίνεις το υπέροχο “ταξίδι” που έχεις ξεκινήσει, πολύ πιο έξω από τα όρια του τίτλου του!.. Όλα αλλάζουν! Ο τρόπος που βλέπεις τα πράγματα, ο τρόπος που επικοινωνείς με μικρούς αλλά και μεγάλους, η φαντασία και η εφευρετικότητά σου, η δύναμη να δημιουργείς! Αλλάζεις προς το καλύτερο! Σχεδόν κάθε μέρα αξιοποιώ μέσα και έξω από την τάξη, όσα μου δόθηκαν! Από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει ως άνθρωπος και παιδαγωγός!»

Σάντρα Τζιάκου, απόφοιτη 2003-2004, Διακοσμήτρια εσωτερικών χώρων & παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – εργαζόμενη σε ιδιωτικό Παιδικό Σταθμό

«Παρακολουθώντας το σεμινάριο “Εκπαίδευση στα Μουσεία” βρήκα τον δρόμο μου, όχι μόνο επαγγελματικά, αλλά και στην ίδια τη ζωή. Έμαθα να χρησιμοποιώ να εργαλεία που έχω στα χέρια μου, ώστε να επικοινωνώ τη μεγάλη μου αγάπη, τα βιβλία, σε ομάδες παιδιών και ενηλίκων -μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Όλα όσα μου φαινόντουσαν αδύνατα πριν, μετά την εκπαίδευση απέκτησαν υπόσταση και τα περισσότερα πραγματοποιήθηκαν. Με απίστευτο σεβασμό σε όλους και όλα, το Μουσείο με βοήθησε να ανακαλύψω τον ίδιο μου τον εαυτό».

Μαρία Μπακάρα, απόφοιτη 2016-2017, Κοινωνιολόγος – Υπάλληλος σε Βιβλιοθήκη

«Η σταδιοδρομία μου στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο ξεκίνησε μέσω του προγράμματος εθελοντισμού. Όσα δειλά-δειλά έμαθα ως εθελόντρια απέκτησαν μία βαρύτητα στο πρόγραμμα “Εκπαίδευση στo Μουσείο”. Πέρα από τις γνώσεις και το υλικό, αυτό που έχει θέση στην καρδιά μου είναι η ομάδα που σχηματίστηκε στη διάρκεια εκείνης της χρονιάς. Βρίσκεσαι με ανθρώπους με τους οποίους μοιράζεσαι τις ίδιες παιδαγωγικές και δημιουργικές ανησυχίες. Αν κρατούσα κάτι αυτό θα ήταν ότι το Μουσείο μου έμαθε πως δεν υπάρχει γνωστικό αντικείμενο που να μη μπορείς να επεξεργαστείς με τα παιδιά, αρκεί να βρεις τον τρόπο».

Χριστόλη Ελβίρα, απόφοιτη 2016-2017, Δασκάλα σε ιδιωτικό σχολείο

Η «Εκπαίδευση στο Μουσείο» ήταν και για εμένα πολύ περισσότερα απ’ όσα λέει ο τίτλος. Σαν περιεχόμενο εκπαίδευσης ήταν στην πρωτοπορία πολύ πριν τα εκπαιδευτικά προγράμματα γίνουν μόδα. Σαν φυσικό περιβάλλον μάθησης τα τόσα μουσεία που επισκεφτήκαμε και αφουγκραστήκαμε τις ήσυχες απογευματινές ώρες είναι ένας λόγος από μόνος του για να κάνει κάποιος το σεμινάριο. Αλλά και η ζεστασιά των ανθρώπων του μουσείου κ των συνεκπαιδευομένων, οι φιλίες που έκανα κρατούν ακόμα.

Υγ: με συγκινούν όσα διαβάζω γιατί βλέπω ότι η επιρροή της εκπαίδευσης είναι διαχρονική. Όσοι περάσαμε από εκεί είμαστε μία κοινότητα που σκεπτόμαστε και κάνουμε πράγματα με τον «τρόπο» του Μουσείου».

Ηρώ Αλάμπεη, απόφοιτη 2003-2004, Εκπαιδευτικός μη τυπικής εκπαίδευσης

«Το σεμινάριο του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου αποτέλεσε για μένα την αρχή για πολλά! Ήταν σαν μια ανοιχτή πόρτα που με οδήγησε σε πολλά διαφορετικά μονοπάτια. Μέσα από αυτό έμαθα να ψάχνω, να εξερευνώ, να ρωτάω, να χαμογελώ και να εμπιστεύομαι! Πίστεψα μέσω της προσωπικής μου εμπειρίας στη δύναμη της ομάδας. Το σεμινάριο “Εκπαίδευση στο μουσείο ήταν η αρχή της επαγγελματικής μου ζωής και το βήμα που είχα ανάγκη για να προχωρήσω χωρίς φόβο! Παρατηρώ σχεδόν καθημερινά στην επαγγελματική και κοινωνική μου ζωή πολλούς τομείς του σεμιναρίου μας να γίνονται πράξη!»

Ειρήνη Γοζαδίνου, απόφοιτη κύκλου 2014-2015, Αρχαιολόγος – Ερμηνεύτρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων

«Συναντήθηκα με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο και τους υπέροχους ανθρώπους που το υποστηρίζουν ως εκπαιδευόμενη ερμηνεύτρια και στη συνέχεια ως εισηγήτρια. Όταν χρειάστηκε να μετοικήσω με την οικογένεια μου στο εξωτερικό χάρη στη μακροχρόνια συνεργασία μου με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο είχα αποκομίσει όλα τα εφόδια και την εμπειρία να συνεχίσω τα προγράμματα τέχνης και δημιουργικότητας στις προκλητικές συνθήκες που αντιμετώπισα στην Κίνα. Το σεμινάριο “Εκπαίδευση στο Μουσείο” ήταν η αρχή μιας μακροχρόνιας και δημιουργικής συνεργασίας με ανθρώπους γνωρίζουν πώς η βιωματική εκπαίδευση γίνεται δράση».

Λουίζα Βαφιαδάκη, Ζωγράφος, απόφοιτη 2003-2004 – εκπονήτρια προγραμμάτων Τέχνης και σεμιναρίων δημιουργικότητας

«15 περίπου χρόνια μετά από τη φοίτηση στο σεμινάριο του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου, είναι ουσιαστική η επιρροή στον τρόπο σκέψης, αντίληψης και αυτενέργειας, η οποία αποτέλεσε την αφετηρία διαμόρφωσης μιας συνειδητά ανοικτής προσέγγισης των καταστάσεων. Συνέβαλλε ιδιαιτέρως ως προς την ευρηματικότητα και την επικοινωνιακή προσέγγιση, στο επαγγελματικό μου πεδίο, την «οπτική επικοινωνία-γραφιστική» όπου ασχολούμενη με θέματα πολιτιστικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά και περιβαλλοντικά, καλούμαι να σχεδιάσω/δημιουργήσω εικαστικά, concepts, καμπάνιες και οπτικό υλικό με στόχο την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση, εκπαίδευση κοινού και προώθηση δράσεων για το κάθε έργο. Διαμόρφωσε καθοριστικά την προσωπικότητά μου, κυρίως ως γονέα, διευκολύνοντας πολύ την επικοινωνία και την προσαρμοστικότητα σε προκλήσεις και προσωπικές εμπειρίες».

Παυλίνα Αλεξανδροπούλου, απόφοιτη 2003-2004, Οπτική επικοινωνία περιβάλλοντος και πολιτισμού

«Συνάντησα το σεμινάριο “Εκπαίδευση στο Μουσείο” όταν ήμουν εθελόντρια στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο και δήλωσα συμμετοχή. Είμαι σίγουρη ότι η εμπειρία μου από το σεμινάριο δεν μπορεί να περιοριστεί σε λέξεις … αλλά θα προσπαθήσω να τη “χωρέσω” σε μερικές. Ο πολυεπίπεδος χαρακτήρας των σεμιναρίων, οι αξιόλογες/-οι εισηγήτριες/-τές καθώς και οι συνεργάτιδες/-ες του Μουσείου, η ποικιλία των χώρων εκπαίδευσης, και η προσπάθεια συμπόρευσης του προγράμματος με τις ανάγκες των συμμετεχουσών/-ντων βοήθησαν να εισχωρήσω στον κόσμο των μουσείων και της εκπαίδευσης, και συνεκδοχικά να έρθω σε επαφή με εναλλακτικούς τρόπους μάθησης, να δημιουργήσω νέες σχέσεις, να αναπτύξω ικανότητες που έως τότε δεν υπήρχαν στο μαθησιακό/επαγγελματικό μου ρεπερτόριο. Οι διαλέξεις είχαν επιστημονικότητα δίχως τον, συχνά, βαρύ επιστημονικό λόγο, είχαν δράση δίχως τη γραμμικότητα της μετάβασης από τη θεωρία στην πράξη, είχαν κέφι δίχως τον κίνδυνο της απλούστευσης και των επιφανειακών προσεγγίσεων. Φτάνοντας χρονικά προς το τέλος του σεμιναρίου υποχρέωσή μας ήταν ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός εκπαιδευτικού προγράμματος. Η δική μου επιθυμία ήταν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα -μια εμπειρία ζωής. Στιγμές που δεν θα είχα βιώσει εάν δεν συμμετείχα στο συγκεκριμένο σεμινάριο: την εικόνα του κινητού μουσείου στον Αυλώνα, τον ήχο της πόρτας της φυλακής, κάθε χαμόγελο υπαλλήλου που συνάντησα μέχρι να φτάσω στην αίθουσα που πραγματοποιήθηκε η δράση, την αίσθηση του διαδρόμου των κελιών, τη μυρωδιά του χώρου, τον αριθμό από τις πόρτες που έπρεπε να ανοίξουν για να φτάσουμε στο σχολείο, τα βλέμματα, τις ιστορίες, τα χαμόγελα των συμμετεχόντων, το άγγιγμα από τα αντικείμενα που μοιράστηκαν μαζί μας αλλά και όσων συν-δημιουργήσαμε, την ασφάλεια του βλέμματος του διευθυντή του σχολείου και συνάμα τη χαρά του, τη στήριξη όσων από το μουσείο συμμετείχαν στη δράση, τη χαρά της ανακάλυψης και όσων έμαθα από τα “παιδιά” που αποφάσισαν να μας υποδεχτούν στον “χώρο” τους, τα συναισθήματα που αναδύθηκαν από τις λέξεις όταν ολοκλήρωσα την τελική γραπτή μελέτη. Το σεμινάριο με ενθάρρυνε να κάνω ορατές και να αξιοποιήσω όλες μου τις αισθήσεις για να σχεδιάσω ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, για να το αξιολογήσω, για να το ερμηνεύσω, για να συνομιλήσω με άλλες ερμηνεύτριες, για να προσεγγίζω τα εκθέματα, για να ακούσω τα συναισθήματα των παιδιών, για να αγγίξω τις επιθυμίες τους, για να γευτώ τις εμπειρίες τους. Και αυτό για εμένα ισοδυναμεί με μια δημοκρατική εκπαίδευση. Τα παραπάνω αποτέλεσαν εφόδια που δεν αφυδατώθηκαν λίγους μήνες ή κάποια χρόνια μετά αλλά με ακολούθησαν στις προσωπικές, επαγγελματικές, φιλικές και οικογενειακές μου επαφές. Και είναι, σήμερα, μια από τις θέσεις με τις οποίες ξεκινώ κάθε μου σκέψη, ιδέα, επιλογή. Στο μουσείο μαθαίνεις να μαθαίνεις με όλ@ς και με όλες τις αισθήσεις σου»

(Σοφία Τσιώλη, απόφοιτη 2014-2015, Γλωσσολόγος)

«Παιδικό Μουσείο!
Ένα όμορφο κτίριο κάποτε στην οδό Κυδαθηναίων!
Πορτοκαλί πόδια και ένα κόκκινο κουτί!!
Ένα πλήθος κόσμου που με υποδέχτηκε, με αγκάλιασε, με έμαθε πράγματα!
Ως εθελόντρια αρχικά παρατήρησα όλες τις ερμηνεύτριες που η κάθε μια με το δικό της μοναδικό τρόπο ερμήνευε και προσέγγιζε τα παιδιά, αλλά και τους ενήλικες που έρχονταν με χαρά να μάθουν μέσα από το παιχνίδι!
Ύστερα, όλη αυτή η χαρά που αποκόμισα από τις υπέροχες εμπειρίες μου και από τις μοναδικές μέρες μου που περνούσα εκεί με οδήγησαν στο να κάνω το σεμινάριο!
Ένα πλούσιο σεμινάριο, από το οποίο έμαθα ακόμα πιο πολλά πράγματα, ακόμα πιο όμορφους, πιο δημιουργικούς τρόπους προσέγγισης ποικίλων θεμάτων που μπορεί κανείς να δουλέψει με μια ομάδα παιδιών, όπου κι αν αυτή βρίσκεται!!
Σήμερα βρίσκομαι στο Μόναχο ως νηπιαγωγός και δουλεύω ακριβώς όπως έμαθα και όταν κάποια συνάδελφος μια μέρα με ρώτησε από πού μου έρχονται όλες αυτές οι σκέψεις για τις ωραίες δραστηριότητες που κάνω τότε εγώ της είπα: «Παιδικό Μουσείο!»

(Αλίκη Ταγκαλάκη, απόφοιτη 2011-2012, νηπιαγωγός σε νηπιαγωγείο στη Γερμανία)

«Κάθε Πέμπτη!  Ένα εβδομαδιαίο ραντεβού στο σεμινάριο του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου που δεν έκανα ούτε μια απουσία. Όχι μόνο γιατί είχα την χαρά και τιμή να λάβω την υποτροφία “Κική Καραστατίρη” ως παλιά εθελόντρια, αλλά και γιατί κάθε εβδομάδα κάτι μαγικό μας συνέβαινε! Το σεμινάριο ήταν μια υπέροχη και διαφωτιστική εμπειρία σε νέα εργαλεία έξω από τις παραδόσεις της ελληνικής εκπαίδευσης τόσο για παιδιά όσο και για ενήλικες. Μού έμαθε να σκέφτομαι ανοιχτά, να πειραματίζονται και να βλέπω έξω από το κουτί ακόμα και σε επαγγελματικούς χώρους που λίγα περιθώρια υπάρχουν.»

(Κατερίνα Παπαθανασίου, απόφοιτη 2011-2012, Ιστορικός – Υπεύθυνη Διασφάλισης Ποιότητας σε ιδιωτική εταιρεία)

«Θα μπορούσα να γράψω πολλά από όσα γράφτηκαν παραπάνω… αν όμως κάτι ξεχωρίζω είναι το ξεκαθάρισμα από την αρχή της εκπαίδευσης: «δεν αποκαλούμε τα παιδιά παιδάκια ούτε με αλλά υποκοριστικά». Τόσο απλά και τόσο καθοριστικά δήλωναν οι άνθρωποι του Παιδικού Μουσείου τον σεβασμό τους στα παιδιά!»

(Αγγελική Συλλιγαρδακη, απόφοιτη 1999-2001, ψυχολόγος, ιδρυτικό μέλος του οργανισμού «Το μεγάλο μας Σπίτι» (ΟΠΑΝΔΑ)

«Όπως λέει και η παράδοση των μύθων στη φύση και το παραμύθι χρειάζεται η κινητήρια δύναμη…δώσε κλώτσο να γυρίσει…η ανακάλυψη να ξεκινήσει. Έτσι απλά με το σεμινάριο «Εκπαίδευση στο Μουσείο» ανακάλυψα ένα νέο λεξιλόγιο που να σέβεται τη στιγμή στη ζωή και τη διαφορετικότητα όλων μας. Ήταν η αρχή σε έναν κόσμο ανοικτής εκπαίδευσης που ακόμα συνεχίζεται. Ανακαλώ λόγια και στιγμές με τη Δήμητρα, τη Σοφία και την Μπέλλα και όλον τον κύκλο που έσπασε το φράγμα της δασκαλοκεντρικής εκπαίδευσης και έδωσε στο παιδί και τον χώρο τη πραγματική τους διάσταση. Ευχαριστούμε για όλα όσα μοιραζόμαστε και μας εξελίσσουν!!!Καλή μας συνέχεια!!!!! Με αγάπη από καρδιάς στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο.»

(Χαρούλα Μαυρουδή, Απόφοιτη 2002-2004, Νηπιαγωγός σε Ιδιωτικό Νηπιαγωγείο)

«Αγαπημένο Παιδικό Μουσείο! Κλείνω περίπου 10ετια μετά το πέρας της εκπαίδευσης μου και τα μαθήματά σου τα συναντώ σε όλους τους τομείς της δουλειάς μου ακόμη! Σαν δασκάλα χορού ..επιτρέπω στα παιδιά να αλληλεπιδρούν και να δημιουργούν αξιοποιώντας τη γνώση που ήδη έχουν και να ανακαλύψουν κάτι νέο για αυτά… Στη φυσικοθεραπεία με ανοιχτές ερωτήσεις οι ασθενείς προβαίνουν σε αποκαλυπτικές συνειδητοποιήσεις για αυτούς και τον εαυτό τους! Με βοηθά πολύ να εμπιστεύομαι την αυτενέργεια μου και το δυναμικό των ανθρώπων γύρω μου σε ομάδες ευεξίας που οργανώνω! Αυτό με βοηθά να ανακαλύπτω και να απολαμβάνω κάθε φορά μια καινούργια γνώση και μια καινούργια εμπειρία! Άρα απολαμβάνω και τη δουλειά μου! Σαν το πρώτο μου σχολείο ζωής να ξεκίνησε από την εκπαίδευση αυτή! Ευχαριστώ!»

(Βασιλική Καλπάκη, απόφοιτη 2009 – 2010, φυσικοθεραπεύτρια & δασκάλα χορού)

Πρόγραμμα “MuseumAR Storifying An Augmented  Future for Museums”

Grant Agreement Number: 2020-1-CY01-KA227-ADU-082737

Χρηματοδότηση: Erasmus+        Διάρκεια: 01/03/2021 – 28/02/2023

Στόχος

Η ενδυνάμωση των μουσείων και πολιτιστικών οργανισμών ώστε να υιοθετήσουν καινοτόμα τεχνολογικά εργαλεία που θα προσελκύουν μεγαλύτερο αριθμό κοινού και θα τους παρουσιάσουν τις συλλογές τους.

Πρόκληση

Η παγκόσμια κρίση υγείας με τις τεράστιες επιπτώσεις της σε όλες τις πτυχές της ζωής έκανε ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για ψηφιακή μετάβαση των οργανισμών, των ιδρυμάτων και της βιομηχανίας. Ειδικά, στον τομέα του Πολιτισμού, η πανδημία του κορονοϊού είχε και θα έχει μία άνευ προηγουμένου επιρροή στα μουσεία και τα πολιτιστικά ιδρύματα σε όλον τον κόσμο. Τα πολιτιστικά ιδρύματα σαν κολόνες του πολιτιστικού τομέα χρειάζεται να κάνουν βήματα προς την ψηφιοποίηση των εργασιών τους και να επαναδιαμορφώσουν τον τρόπο που προσελκύουν και εμπλέκουν τους επισκέπτες τους. Συγκεκριμένα, τα μουσεία και τα πολιτιστικά ιδρύματα χρειάζεται να υιοθετήσουν καινοτόμες τεχνολογίες ώστε να επαναδιαμορφώσουν τον τρόπο διεξαγωγής των εργασιών τους αναβαθμίζοντας την εμπειρία που προσφέρουν στο κοινό τους και να ενισχύσουν την ικανότητά τους να προσελκύουν τις νεότερες γενιές. Ειδικότερα, η υιοθέτηση της επαυξημένης και της εικονικής πραγματικότητας που χρησιμοποιείται για να εισάγει τη διαδραστική αφήγηση ιστοριών για την παρουσίαση των συλλογών των μουσείων αποτελεί μια μοναδική προοπτική για τη νέα εποχή. Συνεπώς, τα μουσεία χρειάζεται να κάνουν σημαντικές προσπάθειες ώστε να εισάγουν εργαλεία και εφαρμογές επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας στις εργασίες τους καθώς και να εκπαιδεύσουν το υπάρχον αλλά και μελλοντικό προσωπικό τους στη χρήση τους.

To πρόγραμμα “MuseumAR Storifying An Augmented Future for Museums” ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2021 και πρόκειται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2023 με συντονιστή το Ίδρυμα Ρίτας και Κώστα Σεβέρη από την Κύπρο και εταίρους τους: Center for the Advancement οf Research & Development in Educational Technology (CARDET) από την Κύπρο, Ευρωπαϊκό Οργανισμό Παιδικών Μουσείων HANDS ON! International, Alchemilla Società cooperativa sociale (ASC) από την Ιταλία, Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας (ΚΜΟΠ) & Ελληνικό Παιδικό Μουσείο από την Ελλάδα.

Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση μουσείων και πολιτιστικών οργανισμών ώστε να υιοθετήσουν καινοτόμα τεχνολογικά εργαλεία που θα προσελκύουν μεγαλύτερο αριθμό κοινού καθώς και στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των μουσείων και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων προωθώντας ψηφιακά εργαλεία (ΑR και VR) και εφαρμογές που μπορούν να φέρουν ένα νέο παράδειγμα εργασίας και μια ουσιαστική αλλαγή.

Δράσεις

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα πραγματοποιηθούν οι εξής δράσεις:

Ανάπτυξη Προγράμματος Σπουδών και Εκπαιδευτικού Υλικού

που θα παρέχει εφόδια στους συμμετέχοντες εκπαιδευτές, επαγγελματίες μουσείων, καλλιτέχνες κλπ. ώστε να εξελίξουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους γύρω από την επαυξημένη πραγματικότητα και την πολιτιστική γνώση και θα τους παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις προκλήσεις που ο τομέας του πολιτισμού, των μουσείων και των καλλιτεχνών αντιμετωπίζει.

Ανάπτυξη ενός ψηφιακού εγχειριδίου με ιστορίες Επαυξημένης Πραγματικότητας

που θα προσφέρει στους εκπαιδευτές και στους επαγγελματίες μουσείων την κατάλληλη εκπαίδευση και υποστήριξη ώστε να σχεδιάσουν, να αναπτύξουν και να χρησιμοποιήσουν δραστηριότητες Επαυξημένης Πραγματικότητας στις διδακτικές πρακτικές τους και στην εργασία τους.

Σχεδιασμός και υλοποίηση πέντε Μαζικών Ανοιχτών Διαδικτυακών Μαθημάτων (ΜΟΟC) για την προώθηση της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς

που θα μπορεί να εγγραφεί όποιος το επιθυμεί δωρεάν.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρίσκετε στην ιστοσελίδα του https://museumar.eu

Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην παραγωγή αυτού του περιεχομένου δεν συνιστά αποδοχή του περιεχομένου, το οποίο αντικατοπτρίζει αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών, και η Επιτροπή δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτό.

Εταίροι του Έργου