Καινοτομίες

Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, προσπαθεί από την ίδρυση του να πραγματοποιεί
καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα που εξυπηρετούν το σκοπό και το όραμα
του. Στο πέρασμα των χρόνων έχουν δημιουργηθεί και παρουσιαστεί στο κοινό
τα παρακάτω:

«Το Yλικοπωλείο»

To Yλικοπωλείο είναι μια καινοτομία του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου που
λειτούργησε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1997 στο πλαίσιο του Αφιερώματος
στο Περιβάλλον. Συνδέει τη βιομηχανία με την εκπαίδευση
και τη δημιουργία, δίνοντας κοινωνική διάσταση στην έννοια της ανακύκλωσης.
Είναι ένα πρωτοποριακό έκθεμα – πωλητήριο. Διαθέτει απίθανα υλικά
από περισσεύματα της βιομηχανίας και του εμπορίου που δίνουν
έμπνευση στους επισκέπτες του να δημιουργήσουν μοναδικά χειροτεχνήματα και
κατασκευές. Κάθε τι που μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί
συμβάλλει στην προστασία του πλανήτη μας!

Το Υλικοπωλείο απευθύνεται σε διαφορετικές ομάδες κοινού καλύπτοντας τις
ξεχωριστές ανάγκες τους:

Για τα παιδιά και τους γονείς
είναι ένα μαγαζί γεμάτο υλικά και ιδέες για να συνεργαστούν, να
δημιουργήσουν κατασκευές και να εξοικειωθούν με τη φιλοσοφία της
ανακύκλωσης.

Για τους εκπαιδευτικούς
λειτουργεί ως ερέθισμα για συζήτηση στην τάξη σε θέματα περιβαλλοντικής
εκπαίδευσης, αλλά και πηγή σπάνιων, αλλά χρήσιμων υλικών για εκπαιδευτικά
προγράμματα και για τους καλλιτέχνες μπορεί να γίνει πηγή
έμπνευσης για εναλλακτικές δημιουργίες.

Με ποιον τρόπο λειτουργεί:

Όλα τα υλικά δωρίζονται στο Μουσείο από τη βιομηχανία και το εμπόριο. Είναι
ασφαλή, «άχρηστα» υλικά από πλαστικό, μέταλλο, χαρτί, ύφασμα κ.α. και δεν
έχουν ξαναχρησιμοποιηθεί. Οι επισκέπτες του Μουσείου μπορούν να αγοράσουν
μια σακούλα και να τη γεμίσουν με όσα υλικά χωράει! Μπορούν να ανακαλύψουν
πληροφορίες για την προέλευση κάθε υλικού, για ποιους λόγους περισσεύει στη
βιομηχανία ή το εμπόριο και τι μπορούν να κάνουν με αυτό.

Αυτήν την περίοδο το Υλικοπωλείο είναι σε φάση αναδιοργάνωσης και θα επαναλειτουργήσει εντός των προσεχών μηνών.

«Το Κέντρο Οικογένειας»

Στο Παιδικό Μουσείο της Αθήνας η διαδικασία της μάθησης, με σεβασμό στην
ξεχωριστή προσωπικότητα του κάθε παιδιού, το χρόνο προσαρμογής του και τις
ξεχωριστές του δεξιότητες και ανάγκες, υποστηρίζεται από τα εκθέματα και τα
πραγματικά αντικείμενα των συλλογών του Μουσείου. Έτσι το Π.Μ.Α. αποτελεί
μια μοναδική λύση χωρίς «ανταγωνισμό» για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Για τον λόγο αυτό, το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Ελληνικού
Παιδικού Μουσείου, μελετά και σχεδιάζει από το 2012 εκπαιδευτικά
προγράμματα και για παιδιά ηλικίας 12 έως 36 μηνών. Τα θέματά τους αφορούν
στην επικαιρότητα και γενικότερα στον κόσμο που μας περιβάλλει, συνδέοντας
με αυτόν τον τρόπο την κοινωνία με το Μουσείο.

Σκοπός
του Κέντρου Οικογένειας είναι να δοθεί η δυνατότητα στην οικογένεια να
εντάξει την επίσκεψη στο Μουσείο στις επιλογές της, παρέχοντας ένα
περιβάλλον μάθησης και συνεργασίας για όλα τα μέλη της οικογένειας μέσα από
το παιχνίδι και την επαφή με τα αντικείμενα των συλλογών του μουσείου.

Στο χώρο που αναπτύσσεται το Κέντρο Οικογένειας τα παιδιά 0-3 ετών μπορούν
να βρουν συλλογές παιχνιδιών και να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες
με διαφορετική θεματολογία. Οι γονείς έχουν την ευκαιρία να παρατηρούν τα παιδιά τους
σε όλα τα στάδια της ανάπτυξής τους μέσα σε ένα κοινωνικό και μαθησιακό
περιβάλλον, να συνεργαστούν και να παίξουν μαζί τους, να βρουν τρόπους
αλληλεπίδρασης να συζητήσουν με άλλους γονείς και να ευαισθητοποιηθούν σε
θέματα εκπαίδευσης των παιδιών τους.

«Οδηγός του Παιδικού Μουσείου»

Τη σχολική χρονιά 1996-1997 πραγματοποιήθηκε συνεργασία με τη Σχολή Χιλλ
και τους μαθητές της Β’ Δημοτικού του σχολείου με στόχο τη δημιουργία του
«Οδηγού του Παιδικού Μουσείου» φτιαγμένου από τα παιδιά.

Το καινοτόμο αυτό εκπαιδευτικό πρόγραμμα περιλάμβανε μια σειρά ομαδικών
επισκέψεων, με και χωρίς διανυκτέρευση, στο Παιδικό Μουσείο με συνοδευτικές
εργασίες στην τάξη, και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1998 με την έκδοση
του Οδηγού για το κοινό. Χορηγός του εντύπου ήταν η TEXACO A.E.

«Μια νύχτα κοιμάμαι στο Μουσείο»

Το 1997 εγκαινιάστηκε ένας νέος τύπος εκπαιδευτικού προγράμματος, το «Μια
νύχτα κοιμάμαι στο Μουσείο», τόσο με σχολικές ομάδες, όσο και με
οργανωμένες ομάδες παιδιών (πρόσκοποι, οδηγοί κλπ).

Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε να μελετηθεί από την απορία ενός παιδιού για το
«τι συμβαίνει όταν ένα μουσείο κλείσει το βράδυ;». Επίσης, αποτέλεσε
«όχημα» για τη μελέτη και δημιουργία του πρώτου «Οδηγού του Παιδικού
Μουσείου».

«Εκπαιδευτικά προγράμματα στα εργοστάσια»

Το εργοστάσιο μπορεί να χαρακτηριστεί χώρος με μουσειακή διάσταση στην
ευρύτερη της έννοια, και βάσει του σκεπτικού αυτού, μπορεί να αξιοποιηθεί
ως χώρος μάθησης με στόχο να αναπτύξουν τα παιδιά τις ικανότητές τους για
έρευνα και παρατήρηση, να εφοδιαστούν με τρόπους για ανεξάρτητη μάθηση και,
κυρίως, να κατανοήσουν στοιχεία του τεχνητού και φυσικού κόσμου που τα
περιβάλλει.

Από το 1992 το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο ξεκίνησε να εφαρμόζει εκπαιδευτικά
προγράμματα για μαθητές δημοτικού σε εργοστάσια, με πρώτο αυτό της
εταιρείας ΕΛΑΪΣ. Ακολούθησαν εκπαιδευτικά προγράμματα στη Σοκολατοποιία
Παυλίδη, την Αθηναϊκή Χαρτοποιία (SOFTEX) και το εργοστάσιο της Tasty.

«Γιορτές στο Παιδικό Μουσείο»

Οι παιδικές γιορτές ξεκίνησαν να πραγματοποιούνται στο Παιδικό Μουσείο της
Αθήνας από το 1997. Είναι εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν μελετηθεί και
διοργανώνονται για τα παιδιά και τις οικογένειές τους με αφορμή τα
γενέθλια, την ονομαστική τους εορτή ή κάποιο άλλο ευχάριστο γεγονός. Σκοπός
αυτού του τύπου εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι να ανακαλύψουν οι
«εορτάζοντες» τα εκθέματα του μουσείου μαζί με τους φίλους τους, να παίξουν
και να έχουν την εμπειρία μιας «μουσειακής γιορτής», που θα τους
εξοικειώσει ακόμα περισσότερο με την έννοια «μουσείο».

Πρόγραμμα «Μικροί Συλλέκτες»

Η ιδέα μια εκπαιδευτικής δράσης με πρωταγωνιστές παιδιά-συλλέκτες ξεκίνησε
από το έκθεμα «Συλλογές Παιδιών» που λειτούργησε από το 1994. Στόχος του
προγράμματος «Μικροί Συλλέκτες» είναι οι συλλογές των παιδιών να γίνουν η
αφετηρία να εξοικειωθούν τα παιδιά με τη συλλεκτική λειτουργία ενός
μουσείου και να επινοήσουν διαφορετικούς τρόπους έκθεσης των προσωπικών
τους συλλογών.

Η εκπαιδευτική δράση ακολουθεί την ανθρωποκεντρική προσέγγιση που
υπαγορεύουν οι σύγχρονες μουσειολογικές αντιλήψεις: το παιδί είναι ο
πρωταγωνιστής. Αξιολογεί και επιλέγει τα αντικείμενα που θα εκθέσει.
Συνεργάζεται με τα άλλα παιδιά, για να δημιουργήσει το δικό του έκθεμα, ένα
μικρό περιβάλλον με αντικείμενα και κείμενα. Διαμορφώνει και αξιολογεί τη
διαδικασία και το αποτέλεσμα.