Εκδόσεις

Το Διαβατήριο

Το «Διαβατήριο – Ταξίδι στα Αρχαία Χρόνια» είναι μια εκπαιδευτική έκδοση του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου, που μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της επίσκεψης σε οποιοδήποτε Αρχαιολογικό Μουσείο της χώρας. Πρόκειται για εκπαιδευτικό υλικό που βοηθά τα παιδιά να ανακαλύψουν τις συλλογές ενός μουσείου και να χρησιμοποιήσουν ενεργητικές μεθόδους μάθησης, όπως η παρατήρηση και η έρευνα.

Με το διαβατήριο τα παιδιά μαθαίνουν τον τρόπο να ταξιδεύουν στο χρόνο και να συλλέγουν πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή των Αρχαίων Ελλήνων στα γεωμετρικά, αρχαία, κλασικά και ελληνιστικά χρόνια, έχοντας ως κύριο εργαλείο έρευνας τις συλλογές αγγείων.

Παιδί και Εκπαίδευση στο Μουσείο: Θεωρητικές Αφετηρίες, Παιδαγωγικές πρακτικές

Κυκλοφόρησε το Σεπτέμβριο του 2011 από τις εκδόσεις Πατάκη µε στόχο να προσφέρει ένα σώµα κειµένων που θα συµβάλλει στον εµπλουτισµό και την τεκµηρίωση της ελληνικής πραγµατικότητας σε ό,τι αφορά το παιδί και τη µουσειακή εκπαίδευση. Άνθρωποι με εμπειρία στον τοµέα της εκπαίδευσης στο µουσείο, κλήθηκαν να αναπτύξουν κείµενα που συγκεντρώνουν προβληµατισµούς για το σύγχρονο εκπαιδευτικό και κοινωνικό ρόλο του µουσείου και διερευνούν πώς οι εκπαιδευτικές του υπηρεσίες µπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού, από την προσχολική έως και την εφηβική ηλικία.

Ο «Οδηγός του Παιδικού Μουσείου»

Το Παιδικό Μουσείο υπάρχει για να βοηθά τα παιδιά να καταλάβουν και να χαρούν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν. Τα εκθέματα, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και όλες του οι λειτουργίες αναπτύσσονται με κύριο άξονα την ανακάλυψη της γνώσης, τη συμμετοχή και τη συνεργασία.

Σ’ αυτόν τον άξονα στηρίχθηκε και η δημιουργία του πρώτου οδηγού – βιβλίου του Παιδικού Μουσείου.

Η ιδέα ξεκίνησε το 1996 και τη μοιραστήκαμε με το σχολείο της (τότε) γειτονιάς μας στην Πλάκα, τη Σχολή Χιλλ. Στόχος μας ήταν να φτιαχτεί ο πρώτος οδηγός του Παιδικού Μουσείου από παιδιά. Οι μαθητές της Β΄ Δημοτικού με τις δασκάλες τους ανέλαβαν το πιο σημαντικό κομμάτι του έργου: τη συλλογή στοιχείων, την καταγραφή και εικονογράφηση των εκθεμάτων. Επισκέφθηκαν το Μουσείο 6 φορές, συνεργάστηκαν με τους ερμηνευτές του Μουσείου και επεξεργάστηκαν το υλικό στην τάξη τους, συνδέοντας τις θεματικές των εκθεμάτων με τα μαθήματά τους.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι για τις ανάγκες του έργου, διανυκτέρευσαν στο Μουσείο δύο φορές, ανακαλύπτοντας νέα στοιχεία για τα εκθέματα τη νύχτα, αφού κοιμήθηκαν κοντά τους.

Κάθε παιδί που έρχεται στο Παιδικό Μουσείο το βιώνει διαφορετικά. Το ίδιο ισχύει και με τον οδηγό. Κάθε αντίτυπο είναι μοναδικό, αφού χρειάζεται τη συμμετοχή του κάθε παιδιού για να εξελιχθεί.

Ο οδηγός της έκθεσης «Μικροί Συλλέκτες»

Με αφορμή τη δημιουργία της έκθεσης «Μικροί συλλέκτες» που πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» τον Μάϊο του 2008, όπου οι προσωπικές συλλογές των παιδιών θα αποτελούσαν τα αντικείμενα μιας έκθεσης, το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο μελέτησε και σχεδίασε τον κατάλογο της έκθεσης σε συνεργασία με τον Πολιτισμικό Οργανισμό του Δήμου Αθηναίων (νυν Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.).

Ο κατάλογος αυτός σχεδιάστηκε με στόχο κάθε αντίτυπό του να είναι μοναδικό, έτσι ώστε να εξελίσσεται με τη συμμετοχή του κάθε επισκέπτη-παιδιού. Οι επισκέπτες μπορούν να προσθέσουν τις δικές τους ιδέες, σκέψεις και παρατηρήσεις. Μπορούν να ζωγραφίσουν ό,τι βλέπουν. Μπορούν να σημειώσουν, να ζωγραφίσουν ή να κολλήσουν φωτογραφίες στη λευκή σελίδα του καταλόγου. Ο κατάλογος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλα μουσεία και όπου αλλού υπάρχουν συλλογές.

Δημοσιεύσεις άρθρων

• Μουρατιάν, Ζ. 2003, Σχέδια εργασίας εμπνευσμένα από τα μουσεία, στο Κουλουμπαρίτση-Μουρατιάν Σχέδια Εργασίας στην Τάξη και την Πράξη, Πατάκης 197-229.
• Kalessopoulou, D. 2002, «Children’s Museums in Hospitals», στο Sandell, R. (ed.), Museums, Society, Inequality, London: Routledge, 190-199.
• Καλεσοπούλου, Δ. 2002, Μάθηση μέσω των αντικειμένων: τα χαρακτηριστικά της και η εφαρμογή της στο χώρο του μουσείου και του σχολείου, Ανοιχτό Σχολείο 82, 12-18.
• Καλεσοπούλου, Δ. 2002, Μουσειακά εκπαιδευτικά προγράμματα στο Νοσοκομείο Παίδων: μια νέα ευκαιρία για κοινωνικές υπηρεσίες, Αρχαιολογία και Τέχνες, 84, 89-93.
• Καλεσοπούλου, Δ. 2000, Η μουσειοσκευή της Ελιάς και του Λαδιού, Eλιά και Ελαιόλαδο 15, 66-69.
• Καλεσοπούλου, Δ. 1999, Ανοιχτός Διάλογος με την κοινότητα: Μια ελληνική πρόταση στα προγράμματα προσέγγισης, Αρχαιολογία και Τέχνες, 73, 69-74.

Συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια

1997: Εισήγηση κας Γεωργίας-Τζίνας Κούτσικα με θέμα «Εκπαίδευση στα μουσεία και η εφαρμογή της στο Ελληνικό Παιδικό Μουσείο» στο διεθνές συνέδριο ICOM-CECA που πραγματοποιήθηκε στη Βραζιλία, 2-16 Οκτωβρίου 1997.

1997-1999: Συμμετοχή κας Δωροθέας Σιρ στο πρόγραμμα International Partnership Among Museums και συνεργασία Ε.Π.Μ & International Children’s Art Museum San Francisco.

1998: Συμμετοχή κας Ζαμπέλ Μουρατιάν στην αποστολή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού στην Παλαιστίνη για συμβουλευτική σχετικά με τη δημιουργία Παιδικού Μουσείου.

1998: Συμμετοχή κας Ζαμπέλ Μουρατιάν, κας Νίκης Μουρουζή και κας Αλεξάνδρας Γεωργοπούλου στην Κύπρο για συμβουλευτική σχετικά με τη δημιουργία Παιδικού Μουσείου.

1999-2001: Συμμετοχή κας Αλεξάνδρας Γεωργοπούλου στο πρόγραμμα International Partnership Among Museums και συνεργασία Ε.Π.Μ & Portland Children’s Museum στο Oregon.

2000: Εισήγηση κας Δέσποινας Καλεσοπούλου στο 5ο Διεθνές Συνέδριο Μουσειολογίας με τίτλο «Ιnclusion» με τη διοργάνωση του Πανεπιστημίου του Leicester. Θέμα εισήγησης: “Hospitals and museum education: a case-study”, παρουσιάζοντας τη φιλοσοφία και τη δραστηριότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά που νοσηλεύονται με νεοπλασματικές ασθένειες όπως είχαν εφαρμοστεί στην πρώτη περίοδο λειτουργίας τους το 1997.

1-4/7/2001: Εισήγηση κας Δέσποινας Καλεσοπούλου στο διεθνές συνέδριο του ICOM με θέμα «Το μουσείο μπροστά σε κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές», Βαρκελώνη, Ισπανία. Τίτλος εισήγησης: “Providing social services: Museum education programes in Children’s Hospitals”.

2007: Εισήγηση κ. Γιώργου Δαρειώτη στο διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε το Ίδρυμα Citίgroup στη Σεούλ με τίτλο «Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Οικονομία: Γνώση με …αξία».

17-18-19 Μαΐου 2010: το Ε.Π.Μ. συμμετείχε σε σειρά τριών ημερίδων για εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στη Λευκωσία, Λεμεσό και Αγία Νάπα αντιστοίχως. Τις ημερίδες διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού Κύπρου και το Ε.Π.Μ. εκπροσώπησε η ιδρύτριά του, κα Σοφία Ρωκ-Μελά, με εισήγηση που είχε τίτλο «Εκπαίδευση στο Μουσείο».

19-20 Νοεμβρίου 2012: το Ε.Π.Μ. συμμετείχε στο διεθνές συνέδριο TOYCO που διοργάνωσε το Μουσείο Παιχνιδιού της Κωνσταντινούπολης στην Κωνσταντινούπολη. Το Ε.Π.Μ. εκπροσώπησε και συμμετείχε με εισήγηση η κα Ζαμπέλ Μουρατιάν.